In deze editie van PhD Stories van de Erasmus School of History, Culture and Communication (ESHCC) spreken we met dr. Massimo Fattori over zijn onderzoek naar de rol van vertrouwen binnen het complexe netwerk van partnerschappen achter publieke veiligheid. In zijn proefschrift onderzoekt hij hoe overheden, bedrijven, NGO’s en onderzoeksinstellingen samenwerken – en soms met elkaar concurreren – om te bepalen wat ‘veiligheid’ vandaag de dag eigenlijk betekent.
Achter het uniform
Wanneer we denken aan publieke veiligheid, zien we al snel een politieagent voor ons: het uniform, de badge, de portofoon, misschien zelfs de handboeien. Maar, zoals dr. Massimo Fattori benadrukt, gaat er achter dat beeld een veel grotere wereld schuil.
“Als je naar een politieagent kijkt, zie je het uniform, de telefoon, de taser,” zegt hij. “Maar wie heeft die apparatuur eigenlijk geleverd? En hoe worden zulke beslissingen genomen?”
Op 25 september 2025 verdedigde Massimo zijn proefschrift aan de Erasmus School of History, Culture and Communication. Hij onderzocht de steeds belangrijker wordende samenwerking tussen de publieke en private sector in het veiligheidsdomein – een netwerk waarin overheden, bedrijven, NGO’s, onderzoeksinstellingen en burgers samen bepalen wat veiligheid inhoudt. “Deze samenwerkingen zijn enorm in termen van budget en invloed,” legt hij uit. “Maar ze blijven voor de meeste mensen grotendeels onzichtbaar.”
Centraal in zijn onderzoek stond een schijnbaar eenvoudige vraag: hoe kunnen we publieke veiligheidszorg begrijpen als er zoveel verschillende partijen en vertrouwensrelaties bij betrokken zijn? Al snel werd duidelijk dat veiligheid niet alleen gaat over handhaving of technologie, maar ook over samenwerking, vertrouwen en gedeelde verantwoordelijkheid.
Volg het geld – en het vertrouwen
Om deze dynamiek beter te begrijpen, onderzocht Massimo hoe veiligheid wordt ontwikkeld, gepresenteerd en verkocht. Hij analyseerde de websites en communicatiestrategieën van grote technologiebedrijven die producten leveren aan politie en overheden – van gezichtsherkenningssoftware en automatische kentekenregistratie tot voorspellende politietoepassingen. Daarnaast bezocht hij conferenties en beurzen, waar hij van dichtbij kon observeren hoe bedrijven, beleidsmakers en politievertegenwoordigers elkaar ontmoeten, onderhandelen en vertrouwen opbouwen.
Ook deed hij veldonderzoek in Portugal en Italië, waar hij twee concrete samenwerkingen tussen publieke en private partners bestudeerde. Uit deze casestudy’s kwam naar voren dat technologische innovatie weliswaar veel aandacht krijgt, maar dat succesvolle samenwerkingen in de praktijk draaien om iets fundamentelers: vertrouwen.
“Bedrijven gebruiken marketingstrategieën die gericht zijn op het opbouwen van vertrouwen en overtuiging bij overheden,” vertelt hij. “Daarmee beïnvloeden ze ook ons collectieve beeld van wat veiligheid eigenlijk is. Maar als universiteiten, NGO’s of burgers daar minder over te zeggen hebben, dan ontstaat een eenzijdige, en dus vertekende, definitie van veiligheid.”
Voor Massimo werd vertrouwen dan ook het sleutelbegrip van zijn onderzoek. Niet alleen als theoretisch concept, maar als kern van hoe samenwerking functioneert – of juist mislukt. “Technologie kan veiligheid ondersteunen,” zegt hij, “maar vertrouwen houdt het in stand. Zonder vertrouwen werkt geen enkel systeem of beleid.”
Meer dan handhaving alleen
Deze inzichten hebben ook zijn persoonlijke blik op de wereld veranderd. “Elke keer dat ik nu de politie zie, realiseer ik me dat er veel meer achter schuilgaat dan alleen patrouilleren of onderzoeken,” vertelt hij. “Ze doen ook aan gemeenschapsopbouw, werken samen met universiteiten, bezoeken conferenties en kopen apparatuur in. Er bestaat een compleet ecosysteem achter dat uniform.”
Die realisatie kwam niet vanzelf. Ook in zijn eigen onderzoek moest Massimo leren hoe belangrijk vertrouwen is. “Vertrouwen kost tijd,” legt hij uit. “Een CEO praat niet graag openlijk over de relatie met de overheid, zelfs niet als het interview anoniem is. Het draait om een gevoel van veiligheid tussen interviewer en geïnterviewde. Soms helpt een goed gesprek – of een diner.”
Technologie, macht en de menselijke factor
Tijdens zijn promotie verdiepte Massimo zich in de wereld van veiligheidstechnologie: van gezichtsherkenning en tasers tot ‘predictive policing’. Veel van deze technologieën passen in het bredere discours over smart cities – stedelijke innovatie en digitalisering. Toch laat zijn onderzoek zien dat technologische vooruitgang alleen geen garantie biedt voor meer veiligheid.
“De meest geavanceerde technologie kan menselijke oordeelsvorming of vertrouwen niet vervangen,” zegt hij. “Uiteindelijk bepalen relaties tussen mensen en instellingen of een samenleving zich veilig voelt of niet.”
Die gedachte is actueler dan ooit. Wereldwijd stijgen de budgetten voor veiligheid en defensie ieder jaar. Volgens Massimo maakt dat transparantie en bewustwording des te belangrijker. “We moeten weten hoe publiek geld wordt besteed,” zegt hij, “en begrijpen hoe die keuzes ons beeld van veiligheid beïnvloeden. Veiligheid gaat niet alleen over bescherming, maar ook over perceptie.”
Van onderzoek naar praktijk
Na het afronden van zijn promotie besloot Massimo zijn kennis in de praktijk te brengen. Hij werkt nu als partnership manager voor technologie en digitalisering, waar hij zijn inzichten over samenwerking, vertrouwen en innovatie toepast in een professionele context. “Het voelde natuurlijk om door te gaan op het snijvlak van instellingen, technologie en mensen,” zegt hij. “Mijn onderzoek heeft me geleerd hoe essentieel partnerschappen zijn om complexe maatschappelijke uitdagingen aan te pakken – en dat is precies wat ik nu dagelijks doe.”
Gevraagd naar de belangrijkste boodschap van zijn onderzoek, denkt hij even na en glimlacht dan: “In tegenstelling tot wat velen denken, is het niet ChatGPT of kunstmatige intelligentie die de wereld echt verandert. Dat ben jij – en hoe jij met anderen omgaat, hoeveel vertrouwen jij in hen hebt, en zij in jou. Vooral in het domein van publieke veiligheid geldt: waar vertrouwen ontbreekt, schuilt het echte gevaar.”
- Promovendus
- Meer informatie
Name of the PhD candidate: Massimo Fattori
Title of the dissertation: Public Safety Management and Trust
Date of defence: 25-9-2025
Department: Media and Communication, ESHCC
