Leonie Reins, hoogleraar Publiekrecht en Duurzaamheid, en Alberto Quintavalla, universitair docent Innovatie van Publiekrecht aan Erasmus School of Law, hebben een onderzoeksbeurs ontvangen als partners in een consortium onder leiding van de Universiteit Twente. Het project, getiteld ‘Advancing Dutch Circular Economy through Additive Manufacturing: Strategies for Repair and Remanufacturing using AM (Add-reAM)’, brengt universiteiten, industriële partners en beleidsmakers in Nederland samen om de Nederlandse circulaire economie te versterken.
Repareren in plaats van weggooien
De kern van het project draait om een eenvoudig maar urgent maatschappelijk vraagstuk: het verlengen van de levensduur van producten. “In essentie gaat dit project over het voor mensen en bedrijven makkelijker maken om producten te repareren in plaats van weg te gooien,” leggen Reins en Quintavalla uit. Hun specifieke bijdrage richt zich op de juridische kant: “Onze rol binnen het project is natuurlijk om het vanuit juridisch perspectief eenvoudiger te maken: wij onderzoeken hoe beleid, wetgeving en normen zich kunnen ontwikkelen om het ‘recht op reparatie’ te ondersteunen bij het gebruik van 3D-printen voor het maken van hoogwaardige vervangende onderdelen.”
Politiek en juridisch momentum
De timing van het onderzoek sluit nauw aan bij de huidige ontwikkelingen op Europees en Nederlands niveau. “Er is groeiend politiek en juridisch momentum op zowel EU als Nederlands niveau – via initiatieven zoals de European Green Deal, de Eco-design for Sustainable Products Regulation en de Critical Raw Materials Act – die oproepen tot langere productlevenscycli en minder afhankelijkheid van grondstoffen,” aldus Reins en Quintavalla. “Toch maken huidige wetten en normen hergebruik en reparatie vaak moeilijker in plaats van eenvoudiger.”
Inspelen op maatschappelijke uitdagingen
Het project geeft direct antwoord op enkele van de meest urgente maatschappelijke uitdagingen van vandaag de dag. “Ons werk richt zich op drie dringende maatschappelijke vraagstukken: klimaatverandering, grondstoffenschaarste en de afvalcrisis. Vanuit juridisch perspectief pakken we hiaten aan die duurzame productie belemmeren – zoals onduidelijke regels over de verhandeling van gereviseerde producten, normen die niet aansluiten bij de realiteit van moderne reparatieprocessen, en het ontbreken van prikkels binnen systemen van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor hergebruik en revisie.”
Naar een regelgevend stappenplan
De langetermijnambitie is om bij te dragen aan een sterker en toekomstbestendiger regelgevend kader voor duurzame industrie. “Wij hopen een allesomvattende regelgevende routekaart te ontwikkelen voor additive manufacturing in reparatie en revisie. Daarmee willen we de bredere toepassing van additive manufacturing voor reparatie en revisie vergemakkelijken. Op deze manier kan Nederland zich positioneren als koploper in op rechten gebaseerde en beleidsgedreven circulaire productie en kan reparatie-denken stevig verankerd worden in zowel beleid als praktijk.”
- Professor
- Universitair Docent
